ΥΠΟΥΡΓΟΙ-ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΕΣ-ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ-ΕΡΓΟΛΑΒΟΙ
ΔΗΜΑΡΧΟΙ-ΡΟΥΦΙΑΝΟΙ-ΦΑΣΙΣΤΟΕΙΔΗ
ΚΑΤΩ ΤΑ ΞΕΡΑ ΣΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΚΟΠΕΥΤΗΡΙΟ
Εδώ και μια εβδομάδα, έχουν κάνει την εμφάνισή τους πολυάριθμα δημοσιεύματα σε καθεστωτικά ΜΜΕ γύρω από την υπόθεση: «αξιοποίηση του Σκοπευτηρίου». Πρωταγωνιστής στα δημοσιεύματα αυτά είναι το ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου), ο επίσημος μεσιτικός μηχανισμός του ελληνικού κράτους και οι περίφημες λίστες με ακίνητα, εκτάσεις γης, υποδομές και χαρτοφυλάκια οργανισμών που περιέρχονται στην δικαιοδοσία του ώστε να εκκινήσουν διαδικασίες «αξιοποίησης» γι ‘αυτά. Πιο συγκεκριμένα, το ΤΑΙΠΕΔ που ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2011, «αξιοποιεί την ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου, που του έχει ανατεθεί σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας και τις προβλέψεις των Μεσοπρόθεσμων Πλαισίων Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Σε συνεργασία με την Ελληνική Κυβέρνηση, το ΤΑΙΠΕΔ προωθεί την υλοποίηση των ιδιωτικοποιήσεων στη χώρα με πλήρη ευθύνη για την εφαρμογή της πολιτικής που τις διέπει». Μόλις πρόσφατα, το ΤΑΙΠΕΔ πανηγύρισε την πώληση μέρους του χαρτοφυλακίου του ΟΠΑΠ ενώ στις «βραχυπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες αξιοποιήσεις» που μεθοδεύει εμπεριέχονται τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, η ΕΥΑΘ, η ΛΑΡΚΟ, η Εγνατία Οδός, τα λιμάνια Πειραιώς και Θεσσαλονίκης, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η ΔΕΗ, ολόκληρα παραλιακά μέτωπα ανά την Ελλάδα, μια σειρά βραχονησίδων και ένας ατελείωτος κατάλογος κρατικών κτιρίων και δημόσιων εκτάσεων γης. Ουσιαστικά, ο μηχανισμός αυτός στήθηκε ώστε να διευκολυνθεί η εφαρμογή των fast track νομοθεσιών που ψηφίστηκαν υπό το καθεστώς έκτακτης ανάγκης της τελευταίας 3τίας και αφορούν το ξεπούλημα της κρατικής περιουσίας και του δημόσιου πλούτου στο όνομα της ανάπτυξης. Μαζί με παρόμοιους οργανισμούς που ιδρύθηκαν μέσα σε μια νύχτα (βλ.Invest in Greece), αποτελούν το θεσμικό πλέγμα εξουσιών που οργανώνουν/μεθοδεύουν/διεκπεραιώνουν -πάλι μέσα σε μια νύχτα- το πέρασμα της δημόσιας περιουσίας σε διάφορα ιδιωτικά επενδυτικά συμφέροντα.
Μόλις πριν μια εβδομάδα, τα media γέμισαν αναφορές για την περίφημη λίστα των 3.151 δημοσίων «φιλέτων» (κτίρια, γη, υποδομές) που περιήλθαν στο ΤΑΙΠΕΔ. Μέσα σ’ αυτή τη λίστα φέρεται να εμπεριέχεται και το Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Και εδώ ξεκινούν τα μισόλογα.
Από πλευράς διαρροών, στη λίστα φαίνεται να εμπεριέχονται κτίρια που άνηκαν μέχρι πρότινος στον Ο.Σ.Κ. (Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων) ο οποίος πρόσφατα συγχωνεύτηκε σε κοινό φορέα με τη ΘΕΜΙΣ Α.Ε και τη ΔΕΠΑΝΟΜ Α.Ε. (κατασκευαστικές/τεχνικές εταιρείες δημοσίου συμφέροντος που υπάγονται σε Υπ.Δικαιοσύνης και Υπ.Υγείας αντίστοιχα). Να σημειωθεί ότι ο Ο.Σ.Κ είναι ο ιδιοκτήτης των σχολικών κτιρίων που χτίστηκαν μέσα σε έκταση του Σκοπευτηρίου αφού πρώτα έγινε αγοραπωλησία (κίνηση στην οποία συναίνεσε και ο δήμος Καισαριανής «αφουγκραζόμενος τις λαϊκές ανάγκες»).
Από πλευράς «επίσημων χειλιών», ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Σταυρίδης «διαβεβαίωσε» ότι στη λίστα δεν εμπεριέχεται το μνημείο του Σκοπευτηρίου αλλά εξετάζεται η ένταξη σ’ αυτή μιας έκτασης 90 στρεμμάτων γύρω από τον χώρο του μνημείου!!! Η «εξέταση» αυτή έχει να κάνει με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της έκτασης αυτής. Ως έκταση εννοείται όλη η αδόμητη περιοχή του άλσους Καισαριανής που εκτείνεται δυτικά από την οδό Ερ.Σταυρού, ανατολικά από τα σχολικά κτίρια, νότια από την οδό Νέας Εφέσσου και βόρεια από τα γήπεδα 5Χ5. Δηλαδή, για το σύνολο του άλσους της Καισαριανής!
Από πλευράς τοπικών αρχών, έχει ήδη ξεκινήσει η δημαγωγία και η πλειοδοσία αγωνιστικών διακηρύξεων. Το δημοτικό συμβούλιο της Καισαριανής στις 22 Μαΐου εξέδωσε ομόφωνα «ψήφισμα» που δηλώνει κάθετα αντίθετο στο ξεπούλημα του Σκοπευτηρίου επικαλούμενο λόγους ιστορικούς, περιβαλλοντικούς και…«δημοσίου συμφέροντος». Μάλιστα, στο αγωνιστικό πρόγραμμα δηλώνει ότι «πραγματοποιούμε ενημέρωση του λαού – έντονα διαβήματα στην πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της χώρας – Κινητοποιήσεις και Κατάληψη του χώρου, ώστε να αποδοθεί ολόκληρη η έκταση, στον λαό και την ιστορική μνήμη».
Είναι σαφές ότι με πολιορκητικό κριό το ΤΑΙΠΕΔ και την ευρύτερη πολιτική παραχώρησης δημόσιας περιουσίας σ’ αυτό, το Σκοπευτήριο τεμαχίζεται, οριοθετείται σε οικόπεδα και σύντομα μπορεί να χαρακτηριστεί ως «φιλέτο προς αξιοποίηση» αναζητώντας «επενδυτές» και «νέες χρήσεις». Τα κτίρια που περιβάλλουν ή βρίσκονται στο εσωτερικό του Σκοπευτηρίου σταδιακά περνούν στα χέρια του ΤΑΙΠΕΔ (σχολικά κτίρια, κτίρια κοινωφελών υπηρεσιών κ.α) ενώ σιγά-σιγά εξετάζεται και η τύχη του ελεύθερου και αδόμητου χώρου, του πράσινου πυρήνα του Σκοπευτηρίου. Ταυτόχρονα, στα περιθώρια πλέον αυτής της εξέλιξης, συνεχίζεται η διαμάχη Πανελλήνιας Σκοπευτικής Εταιρείας και Δήμου Καισαριανής γύρω από το ιδιοκτησιακό καθεστώς επιμέρους εκτάσεων του Σκοπευτηρίου. Πιο συγκεκριμένα, στις 4 Ιούνη θα διεξαχθεί άλλο ένα επεισόδιο της διαμάχης αυτής που αφορά την έκταση όπου έχουν χτιστεί τα σχολικά κτίρια. Μάλιστα, ο Δήμος Καισαριανής «πανηγυρίζει» για το γεγονός ότι στην δίκη αυτή θα’ χει στο πλευρό του το Ελληνικό Δημόσιο έναντι της ΠΣΕ, παραγνωρίζοντας τις ήδη διατυπωμένες προθέσεις του για εκποίηση του Σκοπευτηρίου μέσω του ΤΑΙΠΕΔ.
Όλη αυτή η θολούρα διαρροών, δημοσιευμάτων και διαμαχών κατατίθεται όχι για να αποπροσανατολίσει αλλά για να κάνει σαφές ότι γύρω από το Σκοπευτήριο διεξάγεται ένας πόλεμος μικρών ή μεγαλύτερων συμφερόντων μεταξύ μικρών ή μεγαλύτερων εξουσιών που σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν τον αποφασιστικό παράγοντα για την τύχη του Σκοπευτηρίου. Το αντίθετο, μάλιστα. Αποτελούν το ιδεολογικό και θεσμικό υπόστρωμα ώστε να υπάρξει η διαχείριση που πλασάρεται ως δέουσα από το ελληνικό κράτος. Ο τεμαχισμός του Σκοπευτηρίου σε επιμέρους ζώνες (πράσινες, οικοδομήσιμες, «ιστορικής προστασίας», αμφισβητήσιμες κ.α) σχετικοποιεί την απόλυτη αξία που έχει το Σκοπευτήριο ως ελεύθερος και ιστορικός χώρος στις συνειδήσεις και την καθημερινότητα των κατοίκων των γύρω περιοχών (και όχι μόνο). Για τους τεχνοκράτες των υπουργείων και τα τσιράκια του κεφαλαίου, το Σκοπευτήριο αποτελεί μια σχετική αξία με βάση τους κανόνες της αγοράς που μπορούν να επιβάλλουν την ανά πάσα στιγμή περίφραξη, τσιμεντοποίηση, εμπορευματοποίηση, καθολική ή επιμέρους εκποίησή τους. Και αυτές οι 2 λογικές δεν έχουν τίποτα κοινό μεταξύ τους. Αναπόφευκτα, συγκρούονται και θα συγκρούονται.
Η υπεράσπιση του Σκοπευτηρίου ως ελεύθερου χώρου, ως χώρου αναψυχής και δημιουργίας, ως χώρου ιστορικής μνήμης αφορά αποκλειστικά τον κόσμο των «από κάτω»: τους κατοίκους που το οικειοποιούνται και το αγαπάνε, τους αγωνιζόμενους που το υπερασπίζονται από την εκποίηση, την εμπορευματοποίηση και την τσιμεντοποίηση εδώ και χρόνια, τους ανθρώπους που συνεχίζουν να θυμούνται, να εμπνέονται και να ανασαίνουν από τους αγώνες του παρελθόντος ώστε να δώσουν τους αγώνες που αρμόζουν στο «εδώ και τώρα».
Καμία θεσμική διαμεσολάβηση, καμία χαρισματική δημοτική αρχή δεν μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα στο ξεπούλημα του Σκοπευτηρίου και στην προσπάθεια διαγραφής του ιστορικού του φορτίου. Συλλογικά, αυτοοργανωμένα, αδιαμεσολάβητα και ανυποχώρητα, οι αγώνες των κατοίκων είναι αυτοί που θα δώσουν τις απαντήσεις που αρμόζουν στους μεσίτες των γειτονιών μας και της ιστορικής τους μνήμης. Αγώνες που όχι μόνο θα στήνουν αναχώματα στις μεθοδεύσεις των αφεντικών και του κράτους για το ξεπούλημα του Σκοπευτηρίου και κάθε δημόσιου χώρου αλλά θα βάζουν και το στίγμα τους στην ίδια την ζωή των χώρων αυτών. Σήμερα, όσο ποτέ έχουμε ανάγκη να δημιουργήσουμε τόπους ελεύθερης συνεύρεσης και επικοινωνίας ενάντια στον κοινωνικό φόβο και την αποξένωση. Τόπους συλλογικής έκφρασης και δημιουργικότητας ενάντια σ’ αυτούς που μας θέλουν μόνους, σιωπηλούς, υπάκουους και ανακυκλώσιμους. Τόπους ελευθερίας, αυτοοργάνωσης και αγώνα ενάντια στον σύγχρονο ολοκληρωτισμό κράτους και κεφαλαίου και τον εκφασισμό της κοινωνίας. Τόποι που η ζωντάνια τους και ο πολιτισμός τους δεν θα περιφράσσεται στο εσωτερικό τους αλλά θα εκπέμπουν τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, του αγώνα παντού: στις γειτονιές μας, στα σπίτια μας, στα μυαλά μας.
Και όσον αφορά το Σκοπευτήριο, σίγουρα, δεν ξεκινάμε από το μηδέν αλλά, επίσης σίγουρα, έχουμε πολλά να κάνουμε ακόμα.